Zondagmiddag in Puerto Esperanzo. We
strijken neer in een cafeetje aan de haven. Er zitten hoofdzakelijk
mannen aan het bier en de rum. Rum is favoriet hier. Ze drinken het
puur. Het is goedkoop en mannen drinken het. Vrouwen maken het huis
schoon en koken. Ze zijn de baas zeggen ze zelf.
Het is moeilijk een typering van dé
Cubaan te geven. Vooral omdat ons Spaans, vooral dat van Frans dan,
voldoet om de weg te vragen en huis- tuin en keukeninformatie uit te
wisselen, maar het is onvoldoende om echt een discussie aan te gaan.
Tijdens een excursie naar het Nationaal
Park in Viñales ontmoeten we bij de sigarenmakerij een Engels- en
Duitssprekende gids. Desgevraagd spreekt hij zijn lof uit over de
Revolutie. Mensen leerden op grote schaal lezen en schrijven,
onderwijs werd gratis, evenals gezondheidszorg. Mensen betaalden
nauwelijks belasting. Ook tijdens de Sowjettijd was alles redelijk,
zij het dat uniformiteit hoogtij vierde. Nu is het land corrupt. Toen
de Sowjetunie uiteen viel verloor Cuba zijn economische partners. De
industrie stagneerde door gebrek aan brandstof. Import werd
gereduceerd, lonen gingen omlaag en voedsel kwam op rantsoen. Het
land krabbelt stilaan weer op. De regering moedigt buitenlandse
investeringen aan. De handelsrelaties met o.a. China en Venezuela
zijn aangetrokken. Raoul staat beperkt particulier ondernemerschap
toe. Toerisme is een belangrijke bron van inkomsten, maar lang niet
iedereen profiteert daarvan. Het belang van de suiker- en
tabaksindustrie neemt alleen maar af. De tweedeling in de samenleving
wordt groter. De eigenaren van de casas particulares behoren tot de
sociale elite, maar ook anderen hebben volgens ons toegang tot het
luxere leven. We zien mooi opgeschilderde huizen met kleurige
bijpassende schommelstoelen op de veranda's, schone tegelvloeren,
moderne badkamers en we zien hutjes zonder al die voorzieningen. We
zien mensen zwoegen op het land, we zien mensen vervoerd worden in
paardenkarretjes en vrachtwagens en we zien mensen rondrijden in goed
onderhouden oldtimers, nieuwere auto's en op electrische scooters. We
zien gelatenheid in de rijen voor de apotheek, de Etecsa-shops en
andere staatswinkels. Een Nederlander die ieder jaar langere tijd op
Cuba doorbrengt noemt Cuba een waanzinnig gaaf shitland. Hij beweert
dat het relatief duur is, de service is slecht en niets werkt. Ik wil
dit graag nuanceren. Het land is niet duur voor ons. In
toeristengebieden is men geneigd de toerist uit te buiten. Een
privé-excursie voor twee werd een excursie voor vier, waardoor men
het dubbele verdiende. Het is niet fijn dat je daar steeds alert op
moet zijn. Het eten in de casas particulares is relatief duur, maar
ook erg goed en wij ervaren steeds: afspraak is ook voor Cubanen
afspraak. Onze gids kan in het Engels en Duits tegen ons zeggen wat
hij in het Spaans niet kan zonder bestraft te worden. Mensen
vertrouwen elkaar niet meer zegt hij. Hij leeft voor zijn gezin en
zijn familie. Dat houdt hem ook hier min of meer gevangen.
Viñales is als Valkenburg. Veel
toeristen, omdat de omgeving bekend staat als mooi. Het dorp zelf
bestaat uit bars, restaurants, casas en toeristenwinkeltjes. Het is
wel leuk om ons even in deze hectiek onder te dompelen, maar twee
dagen en we zoeken graag de rust weer op.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten