Sancti Spiritus

Onze eerste kennismaking met Sancti Spiritus is, onze boekjes kondigden het ons al aan, verrassend. Geen hordes toeristen die de authentieke straatjes overlopen. Er zijn opvallend veel winkels zonder lange rijen, wel een portier aan de deur, leuke koffietentjes en vooral Cubanen op bankjes op het plein en in de winkelstraat, soms met hun smartphones, soms nippend aan een mojito, of zomaar zittend.

Het is iedere keer weer een verrassing: hoe zal het onderweg zijn, wat treffen we aan in 'ons stadje', is er een museum, een kerkje dat de moeite waard is, hoe is onze casa, wat is het diner, eten we in de casa of bezoeken we een restaurant, hoe is het ontbijt? Dat is eigenlijk wat ons bezighoudt tijdens onze fietsreizen.

In Trinidad hebben we alleen wat gewandeld en gezeten. De musea die we wilden bezoeken waren dicht op zondag. 's Avonds aten we in een mooi restaurant, gegrilde garnalen en vis, begeleid door twee zangers/muzikanten die ons meenamen in hun melancholische liederen, niet electronisch versterkt en daardoor heel rustig en meeslepend. Een verademing na het zwaar versterkte Caribische gedreun dat we op straat wel horen.

De route van Trinidad naar Sancti Spiritus is mooi. Behoorlijk klimmen, maar het was vooral de stormachtige wind op kop die het zwaar maakte.

We belanden in een 130 jaar oude Palacio-achtige casa. We komen binnen in twee hoge kamers. Kunst aan de muur, 'Griekse' zuilen, koloniaal meubilair, waar ik zo de corpulente heren met dikke sigaren in zie schommelen. De patio is eveneens omgeven met 'Griekse' zuilen. Nep, maar het is er aangenaam toeven.

De baas kookte een 'lentekipje' voor ons, kip met een saus van fruit, waarmee ieder ontbijt hier ook altijd ruim is bedeeld. Ananas, papaya, mango, meloen, guave. Vanavond maakt hij iets met varkensvlees. Hij gaat ons verrassen heeft hij beloofd. Maar eerst Sancti Spiritus.

Internet en verder

Internetverbinding betekent hier: geduld. We hebben een kaart, waarmee we op bepaalde plaatsen in parken van grotere steden toegang kunnen krijgen, omdat daar wifi-routers zijn geplaatst. In Trinidad zat het plein vol met toeristen en hun smartphones en het lukte ons niet. Als we dan eindelijk verbinding hebben proberen we een blog te plaatsen. Ook nog de krant downloaden, facebook en e-mails lezen en beantwoorden en foto's plaatsen is dan kennelijk te veel gevraagd. Mijn vriendin Yvonne doet vrijwilligerswerk in Nepal en ik ben er nog niet in geslaagd haar blog te openen. Sorry lieve boodschappers en lezers, dat ligt dus niet aan onze onwil. Mijn frustratie is al veranderd in berusting. Ik besef dat wij wel erg afhankelijk zijn geworden van dit medium.

In Cienfuegos brachten we een heerlijk relaxte dag door. We flaneerden wat door de stad en wandelden naar Punta Gorda, het zuidelijkste puntje van de baai van Cienfuegos. We bezochten daar het Palacio de Valle, volgens de Lonely Planet een kitchpaleis, maar met zijn gotische, Venetiaanse en neo-Moorse motieven in de stijl van de Alcázars in Granada en Sevilla maakte het op ons wel indruk.

De fietsroute van Cienfuegos naar Trinidad is prachtig. Heuvelachtig, veel stijgen, met steeds de zwarte silhouetten van de bergen op de achtergrond. Mooie valleien. Suikerriet, roze bloesems, bloeiende bougeainville, kale bomen, het frisse groen van de lente en het dorre, droge van de nazomer. De vele paardenkarretjes op de weg vervoeren mensen en worden gebruikt voor het werk op het veld. Stoere paardrijders met cowboyhoeden op doen boodschappen of gaan naar het veld om te werken.

Na 80 voor mij toch wel heel vermoeiende kilometers bereiken we Trinidad. Een mooie casa, zachtgeel en zalmroze dit keer, en een erg toeristische Trinidad verwelkomen ons.

Onze gastheer bereidt ons een driegangendiner met kreeft als hoofdgerecht. We hebben een hele volgende dag om de stad te bekijken en uit te rusten..

Kleur

Maandag 24/1

Een bijzonder casa particular treffen we in Finca Coincidencia, waar onze gastvrouw in Matanzas ons naar verwees. Het is een boerderijcomplex met 4 koeien, fruitbomen, groenten en heel veel keramische kunst in de omliggende tuin. In een apart complex worden potten en andere keramiek gebakken. Tijdens een wandeling door de beeldentuin hebben we een gesprek met een Cubaanse medewerker. Hij is niet echt enthousiast over de mentaliteit in zijn land. Er zit geen vooruitgang in het systeem en dat heeft volgens hem vooral te maken met het tropische klimaat. Mensen hoeven geen rekening te houden met de kou volgende maand. Het gevolg is een gebrek aan ambitie. 'Morgen komt er weer een dag en wie dan leeft dan zorgt' is het adagio van het merendeel. Dat lijkt heerlijk relaxed maar is op den duur fnuikend voor de economie.

's Avonds krijgen we een heerlijke biologische maaltijd voorgeschoteld, alles van eigen bodem. We zitten aan tafel met een jong Canadees fietsstel en raken niet uitgepraat over de ontwikkelingen in Amerika en de rest van de wereld. We hebben nog helemaal niets vernomen over de installatie en eerste besluiten van de grote nieuwe wereldleider Trump.

Dinsdag 25/1

Na ruim 75 km belanden we in Playa Larga aan de Caribische Zee, om precies te zijn aan de Varkensbaai. Op de stranden hier vond in 1961 de landing plaats van door de VS gesteunde contra-rebellen. Ze werden echter door Castro, die in 1959 zijn revolutie uitvoerde, en zijn mensen overtuigend verslagen, waarna de relatie met de VS voor goed verbroken werd. Tot Obama hem onlangs voorzichtig weer herstelde.

We komen terecht in een blauw met geel casa particular dit keer. Verrassend schoon, gastvrij en heel betaalbaar.

Cubanen houden van kleur. In de dorpen wisselen het zachte mintgroen, vanille, pastelroze en waterblauw van de huisjes elkaar af. Old-timers met hun antieke vormen sieren trots in spetterend lavendelblauw, knalroze, turquoize, chocoladebruin en nog veel meer de weg.

Onderweg ontmoeten we een jonge Cubaan (45 schat ik in, tja dat noem ik jong tegenwoordig). Hij spreekt mooi Hoog-Duits. Heeft 4 maanden in Stuttgart gewoond en daarna met cassettebandjes zichzelf Duitse les gegeven. Hij is nu reisleider bij een private ondernemer die toeristen vervoert in old-timers. “We zijn gevangenen op dit eiland' zegt hij. 'De vrolijke Cubanen met hun grote sigaren en hun muziek, het is allemaal buitenkant'. “Ik zou graag terug willen naar Duitsland, maar dan moet ik €5000,-- op de bank hebben én twee huizen bezitten. Dat kan ik nooit verdiend hebben op een normale manier. Daar krijg je dan weer problemen mee en als je niet uitkijkt ben je alles kwijt. Er is hier geen democratie”. We krijgen een verhandeling over de geschiedenis. Castro, die eenmaal overwinnaar, geen verkiezingen uitschreef maar alle macht naar zich toetrok, zeer tegen de wil van de bij het volk favoriete Cienfuegos, die niet veel later op een duistere manier met zijn vliegtuigje verdween.

Dat van die niet zo vrolijke Cubanen klopt wel. Op het platteland zien de mensen er niet echt blij uit. Ze werken op het land, wachten op vervoer, wachten voor de winkel, zitten zomaar wat.

Onze fietstocht is tot nu toe niet erg interessant. Het landschap niet spectaculair en de afstanden tamelijk groot. Het gebrek aan fietstraining speelt me parten. Mijn arm doet pijn, het gewricht van mijn linkerknie is gevoelig en dan is 80 km ver. Maar in Cienfuegos treffen we een prachtig Casa particular, El Zafiro. De 'Turquesa kamer' is voor ons. Gelegen aan een mooie binnenplaats. De douche oogt gloednieuw, het water is warm! De kamer is smaakvol ingericht met turquoize dekbed en lampen en er hangt moderne kunst aan de muur. Heerlijk aankomen na een vermoeiende en warme dag.

In de avond onze eerste kennismaking met de stad. Klein Parijs wordt beweerd. We zijn onder de indruk van het Centrale Plein, het Parque José Martí, een dichter en filosoof, die hier overal geëerd wordt. De architectuur is imposant. Om 21.00 uur mijmeren we nog wat na op het binnenplein van onze casa, kijkend naar de sterrenhemel, nog steeds in ons shirt. Wat een rijkdom..

Onze gastheren, Victor en Elena, zijn trots op hun Casa. Victor laat ons zijn 'huismuseum' zien. Oude foto's, contracten en een verzameling pasbrillen. De naam 'El Zafiro' stamt uit de 19e eeuw toen de eigenaar een Spaanse opticien was.

Elena deelt onze liefde voor kleinkinderen en bekijkt met belangstelling onze foto's en filmpjes van onze kleindochtertjes. Als afscheid krijg ik een armbandje omgedaan dat ik zal bewaren voor onze kleine meid.

Klimaatschok

Het is een ware klimaatschok. We verlaten een mooi Nederlands tafereel in het Groene Hart, waar we onze auto bij Teunis en Tjetske achterlaten. De taxichauffeur rijdt binnendoor naar Schiphol, omdat er een ongeval gebeurd is op de A1. We zijn hem daar dankbaar voor. De bomen zijn bedekt met rijp. We kijken uit over de witte velden, de bevroren slootjes, hier en daar een molen. Hollandser kan niet.

En in Havana zijn er palmbomen. De temperatuur is 's avonds nog heerlijk. Het is een lange reis, maar alles loopt op rolletjes. De fietsen komen snel uit de “excess baggage” en lijken ongedeerd. Onze andere bagage is er meteen en onze taxi staat klaar. Alleen onze verwachting van een luxe appartement met balkon en uitzicht op de boulevard klopt niet. Onze contactpersoon brengt ons in plaats daarvan naar een appartement in de oude stad, vlakbij Plaza Vieja. Die verrassing hoort kennelijk bij Cuba. Niets is wat hoort te zijn. Als we geïnstalleerd zijn neemt onze contactpersoon ons mee naar de Plaza, waar we, ondanks onze vermoeidheid, tot 24.00 uur buiten zitten, een biertje drinken en naar de muziek luisteren. Het ontbijt is voorzien van vers fruit, gebakken eieren, fricandeau, kaas, groente, lekkere koffie, sap, zoveel dat we de lunch kunnen overslaan. Alles wat we willen zien en doen is op loopafstand. De fietsdozen worden opgeslagen in een schoon en droog hok voor de terugreis. Als we een paar dagen later vertrekken concluderen we dat we heel blij zijn met de appartements-wisseling.

Het oude centrum van Havana is erg toeristisch, maar mooi en gezellig. Er zijn prachtige pleinen en galerietjes. De musea voor Schone Kunsten, zowel het Internationale als het Cubaanse hebben geweldige collecties en de architectuur van de huizen varieert van Cubaanse en Spaanse barok, Renaissance, Classicisme en Art-Déco. Vaak mooi gerestaureerd, maar dat blijkt beperkt tot de binnenstad. Elders zien we nogal wat bouwval.

De Cubaanse vrouwen vallen op met hun forse billen in strakke leggings, hun décolleté's in te kleine hemdjes bedekken amper de weelderige boezems.

Vandaag, 22 januari, hebben we het oude centrum van Havana verlaten. Via een ferry komen we terecht op de Via Bianca, die ons in oostelijke richting moet brengen. We zijn nu echt in de Tropen. De weg is heuvelachtig en er staat een stormachtige wind, die we wisselend op kop en van opzij hebben. Ik ben erg moe als we na ruim 95 km aankomen in Matanzas, waar we gelukkig weer een heerlijk gastvrij Casa Particular, de Cubaanse versie van Bed & Breakfast, treffen.

Cuba

Donderdag 19 januari 2017 vertrekken we voor een fietsreis naar Cuba. Zeven weken buiten zijn in, naar we verwachten, een aangename temperatuur. Weer onderweg zijn. Zeven weken met schaars internet en zonder GPS, want dat is verboden daar. Bloggen zal moeilijk zijn, e- mails beantwoorden, facebook bekijken, de NRC downloaden, het is nauwelijks mogelijk. Maar dit hoort bij reizen. Zien dat het anders is dan bij ons. ' Cuba is een geweldig shit-land' zei iemand ergens. We zullen het graag ervaren en daar waar mogelijk delen op onze blog.
Hieronder ons route-idee.