De laatste dagen

We hebben een paar relaxte dagen achter de rug. Onze casa in San Diego del Baños was prima. We kregen gezelschap van een paar Italianen uit Zuid-Tirol en dat was gemütlich. Omdat we het warm water in onze douche niet aan de praat kregen meldden we dit bij het bejaarde echtpaar, eigenaars van de casa. Hoofdschuddend liepen ze samen met ons mee naar de badkamer. We hadden het hier geldende protocol niet goed toegepast. Er was een electrische schakelaar die we pas moesten aanzetten als het het water van de douche al loopt. De electrische bedrading lag bloot in directe verbinding met de douchekop, waarin het verwarmingselement zit. Heel gewoon in Cuba, over veiligheid gesproken...

We bezoeken het Parque La Güira, een voormalig landgoed van een grootgrondbezitter, door Castro genationaliseerd. En inderdaad, een park waar veel Cubanen een fijne zondag doorbrengen met slenteren door de vele tuinen, broodjes met varkensvlees smullen en bier drinken.

Op maandag fietsen we naar Soroa. Vooral de laatste kilometers zijn zo steil dat we niet op de fiets kunnen blijven. Onze casa is weer aangenaam. Een mooie tuin, de orchideeëntuin en een wandeling in het Sierra del Rosario binnen loopafstand.

De volgende dag zijn de 17 km naar Las Terrazas pittig vanwege de vele klimmen. De kunstmatig aangelegde terrassen en de eenvormige architectuur van de witte huisjes, waarom het dorp zo geroemd wordt in de toeristengidsen, zijn aardig. Onze casa is erg eenvoudig. Mooie slaapkamer, gedeelde badkamer, geen warm water, een terras, waarvoor we de schommelstoelen uit de woonkamer moeten halen, want tuinstoelen hebben ze niet, maar heel aardige mensen. We maken hier een excursie door het tropisch woud waar we vergast worden op talloze vogels. De kolibrietjes, spechten en dwerguiltjes zijn me bij gebleven. Maar tijdens onze laatste nacht in Terrazas werden zowel Frans als ik beroerd. Maagpijn, buikpijn, buikloop en overgeven. We verdenken de beroemde koffie met ijs in Café Maria van ons onwelzijn. Ontbijt hoeven we niet. Onze gastvrouw pakt broodjes met tortilla (omelet), plakken ananas en koekjes voor ons in en met slappe benen vertrekken we naar San Antonio de los Baños. In een lelijk dorp, zoals overal hier electriciteitsleidingen bovengronds, stoffige straten en verveloze huizen, treffen we een aardige '24-uurs-casa', waar ze ook toeristen ontvangen. Na een klein hapje van de avondmaaltijd te hebben genomen ben ik om 19.30 uur naar bed gegaan en wakker geworden om 07.30 uur. Weer fit beginnen we aan de laatste kilometers naar Havana. We hebben zwaar wind tegen. De tocht is mooi. Leuke rustige heuvelige groene weg. Levendige dorpen. De voorstad van Havana is een confrontatie met de prioriteiten van het communistisch systeem en de armoede van een land vrees ik. We fietsen door straten die voorheen prachtig moeten zijn geweest. Koloniale huizen, soms zelfs paleisjes, maar allemaal verveloos, ruïnes.

Frans loodst me met zijn navigator-app naar onze nu vertrouwde casa in de historische stad. We worden hartelijk verwelkomd, alsof we thuiskomen. Nog een paar dagen Havana.

Havana lijkt een andere stad dan 6 weken geleden. Er is meer toerisme, er zijn meer terrasjes en eettentjes en het is levendig in La Habana Viega, de oude stad. We bezoeken het Museum van de Revolutie en wandelen wat rond door de smalle straatjes. Dank zij hulp van de Unesco is in de oude stad veel gerestaureerd. In onze casa, waar we een heel appartement tot onze beschikking hebben, ontmoeten we bij het ontbijt een jong Braziliaans stel. Ze staan nog aan het begin van hun reis en willen alles over onze ervaringen met Cuba weten. We spreken onze twijfels uit over het communistisch systeem, maar zij zijn het niet met ons eens. In Brazilië en ook in andere Zuid-Amerikaanse landen zijn veel daklozen en 'echt' armen. Dat zie je op Cuba niet, omdat er een goede basis is, dank zij het communistisch systeem. Het geeft weer hoe westers wij kijken. Zij zien door een Zuid-Amerikaanse bril de positieve effecten, waar wij de gebreken zien..

We kijken met plezier terug op onze reis. Het was soms hard trappen tegen de wind en de heuvels op. In toeristengebieden moet je uitkijken dat je niet wordt getild, maar als we nee zeggen tegen aanbieders van een taxi, een excursie, een casa, dringen ze niet aan. Nee is kennelijk nee. De dorpen zijn vaak stoffig, de wegen slecht, mensen moeten veel wachten: op de bus, om een internetkaart te kopen, voor de eierboer, de bakker. De casas particulares waren over het algemeen heerlijke plaatsen om thuis te komen en uit te rusten. Het ontbijt is overal vorstelijk. Het diner goed verzorgd. De mensen zijn erg hartelijk en we voelden ons veilig. Geweld hebben we niet gezien. Men houdt zich keurig aan de verkeersregels en afspraak is hier echt ook afspraak (hoewel de Cubaan er vaak een 'eigen' interpretatie aan geeft :-). De zuidelijke kustroute vonden we erg mooi, evenals de Sierra del Rosario.

Cienfuegos, Trinidad, Sancti Spiritus en de oude stad van Havana vonden we leuke steden. Mannen zijn over het algemeen slank. Vrouwen fors. Dikke billen in strakke leggings en grote borsten in kleine strakke hemdjes bepalen het straatbeeld. Het Museum voor Schone Kunsten in Havana met Cubaanse kunst kan concurreren met Europese musea. Prachtig. Maar ondanks de nuances van de Brazilianen is Cuba voor ons toch een derde wereld land waar we geen echte welvaart hebben gezien.

De foto's van deze reis zijn inmiddels te zien. Klik op de link in de rechterkolom naast deze tekst.