We hebben een paar relaxte dagen achter
de rug. Onze casa in San Diego del Baños was prima. We kregen
gezelschap van een paar Italianen uit Zuid-Tirol en dat was
gemütlich. Omdat we het warm water in onze douche niet aan de praat
kregen meldden we dit bij het bejaarde echtpaar, eigenaars van de
casa. Hoofdschuddend liepen ze samen met ons mee naar de badkamer. We
hadden het hier geldende protocol niet goed toegepast. Er was een
electrische schakelaar die we pas moesten aanzetten als het het water
van de douche al loopt. De electrische bedrading lag bloot in directe
verbinding met de douchekop, waarin het verwarmingselement zit. Heel
gewoon in Cuba, over veiligheid gesproken...
We bezoeken het Parque La Güira, een
voormalig landgoed van een grootgrondbezitter, door Castro
genationaliseerd. En inderdaad, een park waar veel Cubanen een fijne
zondag doorbrengen met slenteren door de vele tuinen, broodjes met
varkensvlees smullen en bier drinken.
Op maandag fietsen we naar Soroa.
Vooral de laatste kilometers zijn zo steil dat we niet op de fiets
kunnen blijven. Onze casa is weer aangenaam. Een mooie tuin, de
orchideeëntuin en een wandeling in het Sierra del Rosario binnen
loopafstand.
De volgende dag zijn de 17 km naar Las
Terrazas pittig vanwege de vele klimmen. De kunstmatig aangelegde
terrassen en de eenvormige architectuur van de witte huisjes, waarom
het dorp zo geroemd wordt in de toeristengidsen, zijn aardig. Onze
casa is erg eenvoudig. Mooie slaapkamer, gedeelde badkamer, geen warm
water, een terras, waarvoor we de schommelstoelen uit de woonkamer
moeten halen, want tuinstoelen hebben ze niet, maar heel aardige
mensen. We maken hier een excursie door het tropisch woud waar we
vergast worden op talloze vogels. De kolibrietjes, spechten en
dwerguiltjes zijn me bij gebleven. Maar tijdens onze laatste nacht in
Terrazas werden zowel Frans als ik beroerd. Maagpijn, buikpijn,
buikloop en overgeven. We verdenken de beroemde koffie met ijs in
Café Maria van ons onwelzijn. Ontbijt hoeven we niet. Onze gastvrouw
pakt broodjes met tortilla (omelet), plakken ananas en koekjes voor
ons in en met slappe benen vertrekken we naar San Antonio de los
Baños. In een lelijk dorp, zoals overal hier electriciteitsleidingen
bovengronds, stoffige straten en verveloze huizen, treffen we een
aardige '24-uurs-casa', waar ze ook toeristen ontvangen. Na een klein
hapje van de avondmaaltijd te hebben genomen ben ik om 19.30 uur naar
bed gegaan en wakker geworden om 07.30 uur. Weer fit beginnen we aan
de laatste kilometers naar Havana. We hebben zwaar wind tegen. De
tocht is mooi. Leuke rustige heuvelige groene weg. Levendige dorpen.
De voorstad van Havana is een confrontatie met de prioriteiten van
het communistisch systeem en de armoede van een land vrees ik. We
fietsen door straten die voorheen prachtig moeten zijn geweest.
Koloniale huizen, soms zelfs paleisjes, maar allemaal verveloos,
ruïnes.
Frans loodst me met zijn navigator-app
naar onze nu vertrouwde casa in de historische stad. We worden
hartelijk verwelkomd, alsof we thuiskomen. Nog een paar dagen Havana.
Havana lijkt een andere stad dan 6
weken geleden. Er is meer toerisme, er zijn meer terrasjes en
eettentjes en het is levendig in La Habana Viega, de oude stad. We
bezoeken het Museum van de Revolutie en wandelen wat rond door de
smalle straatjes. Dank zij hulp van de Unesco is in de oude stad veel
gerestaureerd. In onze casa, waar we een heel appartement tot onze
beschikking hebben, ontmoeten we bij het ontbijt een jong Braziliaans
stel. Ze staan nog aan het begin van hun reis en willen alles over
onze ervaringen met Cuba weten. We spreken onze twijfels uit over het
communistisch systeem, maar zij zijn het niet met ons eens. In
Brazilië en ook in andere Zuid-Amerikaanse landen zijn veel daklozen
en 'echt' armen. Dat zie je op Cuba niet, omdat er een goede basis
is, dank zij het communistisch systeem. Het geeft weer hoe westers
wij kijken. Zij zien door een Zuid-Amerikaanse bril de positieve
effecten, waar wij de gebreken zien..
We kijken met plezier terug op onze
reis. Het was soms hard trappen tegen de wind en de heuvels op. In
toeristengebieden moet je uitkijken dat je niet wordt getild, maar
als we nee zeggen tegen aanbieders van een taxi, een excursie, een
casa, dringen ze niet aan. Nee is kennelijk nee. De dorpen zijn vaak
stoffig, de wegen slecht, mensen moeten veel wachten: op de bus, om
een internetkaart te kopen, voor de eierboer, de bakker. De casas
particulares waren over het algemeen heerlijke plaatsen om thuis te
komen en uit te rusten. Het ontbijt is overal vorstelijk. Het diner
goed verzorgd. De mensen zijn erg hartelijk en we voelden ons veilig.
Geweld hebben we niet gezien. Men houdt zich keurig aan de
verkeersregels en afspraak is hier echt ook afspraak (hoewel de
Cubaan er vaak een 'eigen' interpretatie aan geeft :-). De zuidelijke
kustroute vonden we erg mooi, evenals de Sierra del Rosario.
Cienfuegos, Trinidad, Sancti Spiritus
en de oude stad van Havana vonden we leuke steden. Mannen zijn over
het algemeen slank. Vrouwen fors. Dikke billen in strakke leggings en
grote borsten in kleine strakke hemdjes bepalen het straatbeeld. Het
Museum voor Schone Kunsten in Havana met Cubaanse kunst kan
concurreren met Europese musea. Prachtig. Maar ondanks de nuances van
de Brazilianen is Cuba voor ons toch een derde wereld land waar we
geen echte welvaart hebben gezien.
De foto's van deze reis zijn inmiddels
te zien. Klik op de link in de rechterkolom naast deze tekst.
